Bij de beursgang van Facebook in 2012 schreef Mark Zuckerberg in een open brief aan potentiële investeerders: “We don’t build services to make money; we make money to build better services.” Hij maakte daarmee duidelijk dat geld verdienen niet het hoogste doel was, maar wel een noodzakelijke voorwaarde om succesvol te kunnen zijn.
Mark realiseerde zich dat in geld verdienen niet zijn kracht lag en besloot dat hij iemand nodig had die hem daarbij kon helpen. Gezien het strategische belang kon het niet anders of dat deze persoon de 2e man/vrouw van bedrijf zou worden. Met dit hele proces is Mark een jaar bezig geweest. Hij deed ook zelf. Ongetwijfeld vanuit de overtuiging dat het vinden en binden van de juiste mensen als leider van het bedrijf zijn op één na belangrijkste taak is.niet het hoogste doel was, maar wel een noodzakelijke voorwaarde om succesvol te kunnen zijn. Toen Mark en de aandeelhouders op enig moment besloten hadden dat ze naar beurs wilden, moesten ze de focus verleggen van door aandeelhouders gefinancierde groei naar geld verdienen om de dienstverlening verder uit te bouwen.
Uiteindelijk lukte het hem om Sheryl Sandberg los te weken van Google. En met groot succes, Sheryl is er in geslaagd een business model te implementeren waar adverteerders voor in de rij staan maar de groei niet heeft gestopt. Precies de succesformule van Google. Inmiddels is Sheryl op papier miljardair, zoveel zijn haar opties en aandelen in Facebook nu waard. Toch deed ze het niet voor het geld, was ze bij Google gebleven, dan was ze met de koers van Google en haar opties daar immers net zo rijk geweest. Geld was voor haar niet de drijfveer maar een beloning achteraf. Overigens -vind ik – haar optiepakket naar alle maatstaven volkomen exorbitant voor een werknemer.
En dan een andere vrouw, Marissa Mayer, sinds 2 jaar de topvrouw van een andere internet gigant, Yahoo. Marissa lijkt wel wat op Sheryl: aantrekkelijk, intelligent, jong, nerderig. Klein verschil: Marissa is de echte baas. Sinds het aantreden van Marissa bij Yahoo doet het bedrijf het weer goed, ze schafte het thuiswerken af, kocht een hele reeks innovatieve bedrijven, sneed flink in de organisatie en vernieuwde het hele management. Beleggers hebben er weer vertrouwen in en de beurskoers van Yahoo is verdrievoudigd. Toch denk ik dat beleggers, klanten en medewerkers het vertrouwen in Marissa gaan verliezen.
Afgelopen week werd bekend dat de COO, Henrique de Castro, na 15 maanden het veld moest ruimen. Net als Sheryl kwam ook Henrique uit de top van Google. Het verschil is dat de Castro een basissalaris van $39 miljoen verdiende en een ontslag vergoeding van $70 miljoen meekreeg bij zijn afscheid.
Wie werknemers zo’n contract geeft moet natuurlijk niet gek opkijken als mensen niet meer gemotiveerd zijn om hard en coöperatief te werken aan een gezamelijk doel. Kennelijk redeneerde Marissa vanuit de volkomen idiote overtuiging dat als je mensen meer betaalt, dat ze dan ook beter gaan presteren.
Ik geloof dat iedereen eigenlijk wel op zijn klompen aanvoelt dat het zo niet werkt. “The people offered the highest rewards did worst of all.” concludeert de bekende Amerikaanse goeroe Dan Pink op basis veelvuldig herhaald onderzoek. Beter presteren gaan mensen alleen als ze intrinsiek gemotiveerd worden. Doordat ze hun natuurlijke gedrag kunnen laten zien (autonomy), doordat ze een bijdrage aan een hoger doel kunnen leveren (purpose) of doordat ze er ergens beter in kunnen worden (mastery).
httpv://www.youtube.com/watch?v=tJr9QajdCNc&list=PLLohUfbc5zMAdFNCU6W0pepWqn6GFrq3N&index=26
Of Mark het met mij en Dan Pink eens is weet ik niet, maar dat hij er naar handelt wel. Marissa daarentegen lijkt haar mensen vooral te zien als hulpmiddelen die harder gaan draaien als je er meer geld in gooit. Ze heeft Yahoo – het oudste beursgenoteerde internetbedrijf van de wereld – goed wakker geschud afgelopen jaren, maar ik vrees dat ze geen duurzame strategie voor de toekomst heeft. Mensen zijn geen hulpmiddelen (resources) maar bronnen (sources) van inspiratie en creativiteit. Dat vereist een ander sturingsmodel. Het vinden, op de juiste manier binden en faciliteren van mensen is de beste garantie op duurzaam succes.