De Reuring!cafés van de vereniging van overheidsmanagement zijn een initiatief van de bijklussende Mark Frequin, DG bij BZK, met als doel een vernieuwing in overheidsmanagement tot stand te brengen. Iedere maand is er een Reuring!café met muziek en een hapje en een drankje. Bezoekers bij het Reuring!Café zijn ambtenaren die voorop gaan in de vernieuwingen bij de overheid. Moderator Mark ontvangt een aantal aansprekende gasten en discussiërt met hen en de zaal over een actueel onderwerp. Net als een echt café begint het pas na werktijd.

Afgelopen keer ging het over kwartiermakers. In Nederland schijnen we succesvolle voorbeelden van innovaties van bestuurders en kwartiermakers te hebben. Kwartiermakers zijn feitelijk de innovatie managers binnen de overheid: de intrapreneurs. Net als ondernemers doen ze het allemaal anders. De procesaanpak draait er vaak om via polderen de kikkers in de ton te houden, alle stakeholders mee laten praten en niet te sterk te sturen op de bottom line. Via structuur verandering (centralisatie) kan vaak ook decentrale vernieuwingsruimte ontstaan.

Omdat ik afgelopen jaar een traject als kwartiermaker heb gedaan, ik was kwartiermaker voor de oprichting van I-Interim Rijk) vond ik het interessant om eens langs te gaan. Kwartiermaker is een interessante functie omdat het de enige rol is van waaruit je als ambtenaar echt geacht wordt iets nieuws te gaan doen. Van oorsprong is het een militaire functie. In het bedrijfsleven kom je de functie niet tegen. Waarom weet ik eigenlijk niet. De reden dat er binnen de overheid zoveel gebruik van wordt gemaakt is dat je iemand gemakkelijk kan bombarderen tot kwartiermaker, (er is immers geen formele benoeming vereist) en dan gewoon even rustig kan afwachten hoe die persoon de tanden stukbijt op de job, of niet natuurlijk in wel geval hij of zij alsnog tot directeur of manager kan worden benoemd.

Volgens de auteurs van Kwartiermakers van de toekomst (site) die hun boek mochten presenteren voor het uitgelezen gezelschap kenmerken kwartiermakers zich door 5 competenties:

  • Verbindend: de kikkers in de ton houden
  • Dwarsheid: er moet een stevige wil zijn om tegen de gevestigde orde in te gaan en iets nieuws neer te zetten. Creëren van ruimte voor innovatie door te schudden aan de boom
  • Ingetogen charisma: uiteindelijk moet de baas met de eer kunnen strijken
  • Hulpvaardig: het moet je gegegund worden
  • Betrokkenheid: intrinsieke motivatie is nodig om het vol te kunnen houden

Vanuit mijn eigen ervaring kan ik me wat voorstellen bij deze competenties. Al mis ik zelf resultaatgerichtheid.